Psikolojik İlk Yardım (PİY)

Psikolojik İlk Yardım, acı çeken ya da desteğe ve yardıma ihtiyaç duyan kişilere sunulan insani ve destekleyici müdahale olarak tanımlanır.

Deprem ve sel, ölüm acısı, ayrılık acısı, ani travma, boğulma olayları gibi yaşanan olaylarda ilk aklımıza fiziksel müdahale gelirken psikolojik müdahale genellikle göz ardı ediliyor. Travmaya maruz kalan kişilere hassasiyetle yaklaşılması gerekiyor. İletişim esnasında ani tepkilere saygı duyulması gerekiyor.

Psikolojik İlk Yardım Kimler İçindir?

PİY yakın zamanda travma, ciddi bir kriz durumunda kalmış insanlar için uygulanır. PİY hem yetişkinler hem de çocuklar için uygundur. Fakat kriz anı geçiren herkes PİY’i istemek zorunda değil ve istemedikleri sürece uygulanması doğru olmaz ama yardım istedikleri zaman her zaman kolayca ulaşılabilir olunmalıdır.

Psikolojik İlk Yardım Nerelerde Sunulur?

PİY, güvenli olan her yerde sunulabilir. Olay/kaza yeri, çadırlar, hastaneler, sağlık merkezleri, okullar, gıda dağıtım merkezleri gibi yardımların dağıtıldığı merkezler önerilir. PİY özellikle özel ve rahat konuşulabilecek yerlerde vermeye özen gösterilir.

Psikolojik İlk Yardımın 8 Temel İlkesi?

• Bağlılık ve temas
• Güvenlik ve rahatlık
• Dengeleme
• Bilgi toplama
• Mevcut ihtiyaçlar ve endişeler
• Pratik yardım
• Sosyal destekler ile bağlantı kurma
• Başa çıkma becerileri hakkında bilgilendirme ve işbirlikçi

Psikolojik İlk Yardımda yapılması gereken şeyler?

• İlgi ve dikkat belli edilmeli.
• Önyargılardan uzak durulmalı.
• Beklenmedik ani kişisel tepkilere saygı duyulmalı.
• Beden dili iyi kullanılmalı.
• Sakin, nazik, anlayışlı yardım etmeye hazır olunmalı bu karşı tarafa hissetirilmeli.
• Duygularını ifade ederken yardım edilmeli. Kendisinin duygularını anladığını hissetirilmeli.
• Teknik anlatım ve analizlerden uzak durulmalı.
• Deprem gibi afet ortamında psikolojik ilkyardım amacıyla orada bulunuluyorsa, kolaylıkla ulaşılabilir ve görünür yerde olunmalı.
• Yardıma ihtiyacı olan kişi hakkında bilgi sahibi olunmalı.
• Yapması gereken ve yapabileceklerinin dışına taşmamalı. Alan dışına taşan ya da daha fazla uzmanlık gerektiren konularda gerekli yönlendirmeyi yapmalı. Bunu için yönlendireceği uzmanlarla önceden iletişimi sağlamış olmalı.
• Yaşanan ve yaşanabilecek zorluklar ve problemler hakkında bilgi ve birikim sahibi olunmalı.

Psikolojik İlk Yardımda yapılmaması gereken şeyler?

• Eleştiri ve tartışmaya girilmemeli.
• “ İyi olacaksın, takma kafana” gibi söylemlerden uzak durulmalı
• “ Daha da kötüsü olabilirdi” diyerek şanslı olduğu söylenmemeli.
• Kişiyi dinlemeden duygu ve düşünceleri hakkında bilgi sahibi olmadan tavsiyelerde bulunmamalı.
• Kişinin hikayesini dinlemeden kendi tecrübelerinden bahsedilmemeli.
• Kişinin kendisini rahatsız eden konular hakkında konuşurken susturulmamalı.